Choć my mamy wyjątkowe święta Bożego Narodzenia, co najczęściej uświadamiają nam obcokrajowcy i nie wyobrażamy sobie spędzać ich inaczej niż do tej pory robiliśmy (co prawda ta zasada się zmienia – palmy zamiast śniegu też część Polaków polubiła…), u naszych niektórych sąsiadów, a także i ich sąsiadów zwyczaje i przysmaki bożonarodzeniowe są nieco inne. Znacie? To przeczytajcie.
Czechy
Czesi wróżą w noc wigilijną, także z wosku, aby poznać swoją przyszłość. Kroją też jabłko na połowę w poprzek. Jeśli w środku nasiona rozkroją się na wzór gwiazdki - wszyscy będą zdrowi, jeśli na krzyż – zwiastun choroby lub śmierci… Do wróżb wykorzystują również skorupki orzechów, do których wkłada się małe świeczki. A potem jak łódeczki – na wodę. Jeśli opadnie, to baaardzo źle. Rzucają (najczęściej dziewczyny) butem za siebie. Jeśli spadnie przodem do drzwi – w następnym roku zamążpójście gwarantowane. A kto przez cały Štĕdrý den, czyli w Wigilię przestrzegał postu - zobaczy „złotego prosiaka”- symbol szczęścia i dostatku.
Austria
W wigilijny wieczór mieszkańcy wychodzą przed swe domy, aby wspólnie z sąsiadami śpiewać kolędy. Przysmakiem świątecznego austriackiego obiadu jest nadziewana gęś z czerwoną kapustą, faszerowana kasztanami, cebulą, bułeczką i pietruszką. Na deser – tradycyjne rogaliki waniliowe, pierniki i ciasto drożdżowe z bakaliami.
Wielka Brytania
Wigilię celebrują tu tylko emigranci. W nocy Mikołaj przynosi prezenty dzieciom, w świąteczny poranek mogą je rozpakować. 25 grudnia do wspólnego posiłku wszyscy zakładają papierowe korony wyjęte z papierowego rulonu pełnego drobnych prezencików i słodyczy, przygotowanego przez najbliższych. Tradycją tego dnia jest też coroczne królewskie przemówienie, transmitowane przez telewizję. Brytyjczycy piją grzane wino i jedzą „Christmas pudding”, czyli ciasto z suszonymi owocami. Z tego kraju pochodzi zwyczaj wysyłania kartek świątecznych, a mieszkańcy wysp kultywują go do dzisiaj.
Włochy
Tu prezenty przynosi Befana, dobra wiedźma, która przylatuje na miotle, ale dopiero 6 stycznia. Niegrzecznym daje węgiel, cebulę lub czosnek. Przez 9 dni (Novenna) dzieci przebrane za pasterzy chodzą od domu do domu, by śpiewać kolędy, za co dostają słodycze. Świątecznym słodkim ciastem na każdym włoskim stole jest panettone – drożdżowe z kandyzowanymi owocami.
Hiszpania
Hiszpanie z podekscytowaniem czekają na wielkie wydarzenie zwiastujące święta – narodową loterię El Gordo. 22 grudnia każdego roku telewizja transmituje to wydarzenie. Numery zwycięzców wyśpiewują dzieci ze szkoły w San Ildefonso, co też stało się tradycją. No, a później Hiszpanie delektują się zupą rybną, owocami morza i rybami. Jedynie południowi mieszkańcy wybierają mięso wieprzowe i jagnięcinę. Ze słodkich potraw jedzą turron – rodzaj świątecznego nugatu, ale najpierw dzielą się nim, jak my opłatkiem. Uwielbiają szopki bożonarodzeniowe zwane tu „belenes”. Dzieci otrzymują drobne prezenty, najczęściej słodycze, ale dopiero w Święto Trzech Króli. Wtedy też odbywają się liczne parady i procesje.
Islandia
Przez 13 dni przed Bożym Narodzeniem 13 trolli Yule Lads przychodzi do dzieci, które pozostawiły na parapecie buty. Do nich wrzucają drobne prezenty. Jeśli zapomniały wystawić buty – znajdą zgniłego ziemniaka… Tradycyjnym daniem Islandczyków w tym czasie jest marynowana płaszczka z ziemniakami.
Australia
Święta obchodzi się tu w grudniu na plaży, robi się pikniki oraz w lipcu… Zamiast choinki jest drzewko o nazwie „nuytsia floribunda” o jaskrawożółtych lub pomarańczowych kwiatach, kwitnące w okresie Bożego Narodzenia. Świąteczne dekoracje widać już od 1 grudnia.
Niemcy
Nie mają postu ani pasterki. Prezenty czekają na stole, nie pod choinką. Z tego kraju pochodzi tradycja dekorowania drzewka iglastego (od początku XVII wieku) – symbolu życia i odrodzenia. Na choince Niemcy wieszają ogórka, czasem w formie szklanej ozdoby - w niewidocznym miejscu dla dzieci. Ich zadaniem jest odnaleźć go, za co otrzymają dodatkowy prezent.
Irlandia
U podnóża choinki Irlandczycy zostawiają piwo typu guinness…i ciastka „mince pie”. 25 grudnia morsują, co jest jednocześnie wielkim wydarzeniem charytatywnym, zapalają też na parapecie grubą świecę, żeby pokazać swoją chęć przyjęcia Maryi i Józefa. Podczas świąt kultywują tradycję picia 12 pint, każdego dnia z innego pubu – to tzw. „12 pubów świątecznych”. W Święto Trzech Króli kobiety mają swoje Kobiece Małe Boże Narodzenie: mężczyźni w uznaniu ich ogromnej pracy w przygotowanie świąt przejmują obowiązki domowe i opiekę nad dziećmi.
Francja
Na pasterkę chodzi o różnych porach dnia, niekoniecznie o północy. Francuskie dzieci otrzymują prezenty 25 grudnia rano, a w południe je się z rodziną i przyjaciółmi bardzo wystawny obiad z pieczonym indykiem faszerowanym kasztanami lub truflami w roli głównej, ostrygi, ślimaki, krewetki, a także wydrążony bochenek chleba z małymi kanapkami w środku.
Finlandia
Od 1 grudnia aż do Wigilii skrzat Rampenisse odwiedza fińskie domy, robiąc pod osłoną nocy mnóstwo psikusów. Świętowanie zaczyna się od wizyty w saunie dla oczyszczenia, także duchowego, by w ten czas wejść bez trosk i problemów. Każda fińska gospodyni musi upiec siedem ciast. Święta są bardzo słodkie – w tym czasie sprzedaje się tu rekordowe ilości słodyczy.
Ukraina
Nasi sąsiedzi dekorują choinkę pajęczyną. Według legendy uboga wdowa znalazła w bożonarodzeniowy ranek drzewko pokryte pajęczynami, świecącymi w słońcu ku uciesze dzieci. Już nigdy nie zapragnęły niczego więcej. Od tej pory pajęczyna stała się symbolem szczęścia.
Belgia
Na świątecznym stole znajdziemy ostrygi, kawior, indyka, dziczyznę, ciasto bûche de Noël (także w Luksemburgu i Holandii) – rodzaj rolady biszkoptowej z kremem czekoladowym przypominającej kształtem pień drzewa. Belgowie uwielbiają wysyłać przyjaciołom, znajomym, sąsiadom papierowe kartki świąteczne. Uczniowie wręczają sobie jej miniaturowe wersje.
Norwegia
W Wigilię chowa się miotły, by zapobiec ich kradzieży przez złe duchy. Na wieczerzy wigilijnej spożywa się ribbe – żeberka wieprzowe, lutefisk - rybę w ługu, gotowanego dorsza. Wszędzie odbywa się Julebord – czas spotkań przyjacielskich, firmowych, szkolnych, aby biesiadować, świętować i cieszyć atmosferą zbliżających się świąt.
Grecja
Prezenty rozdaje Święty Bazyli, ale dopiero 1 stycznia. Na jego cześć piecze się specjalny słodki chlebek Christopsomo. Kroi się go na tyle kawałków, ilu osób zasiada przy stole. W jednym z nich gospodyni ukryła przed pieczeniem monetę. Ten, kto ją znajdzie, będzie miał szczęście przez cały rok. Wspólna biesiada świąteczna odbywa się przy wyszukanych potrawach, z winem, tańcami i kolędami. Okres bożonarodzeniowy „Dodekaimero” trwa 12 dni od Wigilii do Święta Trzech Króli.
Choć to nie Europa, Etiopia ma niezwykły sposób świętowania Bożego Narodzenia. Według kalendarza juliańskiego to święto wypada 7 stycznia. Jest pełne radości, modlitwy i wspólnoty i kończy 43-dniowy post. Według legendy, pasterze w noc narodzin Jezusa mieli grać w gennę – rodzaj hokeja na trawie. Dlatego też co roku po wieczerzy gra się w hokeja na trawie. Melkam Genna po etiopsku znaczy: Wesołych Świąt! Czego i Państwu życzą wszyscy pracownicy JSU.
